Art Office

In de kern draait sporten om samenwerking maar in de praktijk wordt dat vaak bemoeilijkt door competitief gedrag, hypermasculiniteit, seksisme en andere vormen van uitsluiting. Volgens Gabriel Fontana zijn deze traditionele starre manieren van denken zo ingeslopen in spel en sport, dat het velen niet eens meer opvalt. Onder de noemer Multiform werkt hij al een tijd aan alternatieven, om sport meer humaan en inclusief te maken. Leunend op de relationele esthetiek van Bourriaud ontwikkelde hij in 2019 al een letterlijk meerzijdige vorm van trefbal, ‘Multiform game’. Ook werkte hij met kleding en objecten. Aansluitend schreef hij een O&O-plan om sportspellen en rekwisieten te ontwikkelen met gebruikmaking van de stem. In sport is de stem vaak een instrument voor overheersende machtsrelaties, wat Fontana wil omkeren. Daarmee wil hij 'othering', uitsluiting en insluiting, bevragen en een nieuwe betrokkenheid creëren, ruimte scheppen voor een vrije interactie.

Na twee keer cum laude te zijn afgestudeerd vestigde Gabriel Fontana zijn praktijk in social design in Rotterdam. In zijn ontwerpstudio in de Wasserij werkt hij samen met verschillende scholen, het Wijkatelier in de Afrikaanderwijk en filosofisch onderzoeker Nathan van den Heuvel. De O&O-commissie vond dat dit plan een interessant en belangrijk onderwerp behandelt binnen een domein dat wel wat institutionele kritiek kan gebruiken. De kunstenaar is goed geïnformeerd en maakt mooie observaties. De commissie vond dat het project ook buiten de kunst impact kan krijgen – zoek daar ook contact, raadde ze aan.

Fontana begon met het te rade gaan bij kunstenaars die de stem als politiek materiaal gebruiken. Daarna ging hij met spelvormen te experimenteren in een reeks publieke evenementen met de Afrikaanderwijk Cooperatie en de Rotterdam Queer Sport Club, om tot slot in zijn studio verschillende prop-prototypes te ontwikkelen. Deze auditieve hulpmiddelen, sonische kostuums en bal- en vloerstukken worden met spel geactiveerd. Behalve in Rotterdam wilde hij dit onderzoek uitvoeren in Zagreb, in samenwerking met galerie Miroslav Kraljevic. Daar in Kroatië wilde hij internationale kunstenaars ontmoeten die met sociale en relationele esthetiek werken, om een week durende Critical Sport Camp te ontwikkelen. Terug in Rotterdam presenteerde hij het geheel in Het Gemaal op Zuid, in samenwerking met de Afrikaanderwijk Coöperatie, met workshops om het spel te activeren met de bewoners van het Afrikaanderplein. Deze solotentoonstelling, Tournament of the Unknown - Turning towards Fluidity, vindt er plaats van 1 oktober 2021 tot 3 november 2022.