Art Office

In 2018 reisde Eva Olthof met steun van de O&O-regeling langs openbare (en zelfgeorganiseerde) bibliotheken in de VS. Daar zag ze hoe belangrijk de public library voor het leven van mensen kan zijn en dat voedde haar plan om de eerste artist-in-residence te worden in de Centrale Bibliotheek in Rotterdam, al dan niet officieel. “Dat de bibliotheek bestaat om de democratie te ondersteunen weten de meeste mensen, maar dat de organisatie van de bibliotheek zelf top-down word bestuurd, daar staan wellicht weinig mensen bij stil. Zou het niet logisch zijn dat de mensen die gebruik maken van de bibliotheek ook een vorm van inspraak genieten? Dat de bibliotheek niet alleen vóór ‘the people’ is maar ook dóór ‘the people’?” Haar plan was om via loting een werkgroep van bieb-leden samen te stellen. Daarmee wilde ze elke twee weken samenkomen in een Piracy Bibliotheek Werkplaats in de bibliotheek, opgezet samen met PrintRoom, en de ideeën uit de werkgroep verwerken in publicaties. Zelf publiceren kan leiden tot participatie en empowerment, tot herwaardering voor de bieb als baken voor de democratie. Een publieke bibliotheek voor publiek denken.

Archieven en bibliotheken nemen al jaren een centrale rol in in Olthofs werk, waar ze zich via veldwerk, archivering en fotografie in verdiept. Ze laat zich daarbij leiden door toeval, subjectiviteit en ambiguïteit. Zo ontwikkelt ze installaties, publicaties en performances. Olthof werkte als artist in residence bij Künstlerhaus Bethanien in Berlijn, CRAC Valparaíso, Chili en bij Cemeti Art House in Yogyakarta, Indonesië. In 2019 begon ze gesprekken te voeren met de bibliotheek in Rotterdam, wat leidde tot dit plan. De O&O-commissie was gecharmeerd van de democratische doelstellingen en verwacht dat dit van meerwaarde is voor de bibliotheek, en voor Olthofs eigen praktijk.

De tweewekelijkse bijeenkomsten en andere gesprekken en geplande publicaties voor een publiek zo divers als de doelgroep van de bibliotheek, namelijk iedere Rotterdammer, zijn tijdelijk uitgesteld: wegens corona sloten de bibliotheken. Daarop zocht Olthof contact met andere mensen uit de bibliotheekwereld, om de gesprekken voort te zetten. Ze begon de Open de Bieb protestactie, met t-shirts en buttons, als actie tegen de lockdowns maar ook voor meer openbaarheid in bredere zin. Bij een tweede grote lockdown eind dat jaar bleef inderdaad de bibliotheek, in tegenstelling tot andere instellingen, wel open. Ook bracht het haar tot een samenwerking met Probiblio en Leeszaal West en tot workshops in Feijenoord – wat in de Centrale Bibliotheek had moeten plaatsvinden, blijkt daar wel te lukken.