Rotterdam is een stad in beweging. Een stad waar vrijheid geen vanzelfsprekendheid is, maar een gedeelde verantwoordelijkheid. Hoe maken we ruimte voor elkaar? Hoe ervaren Rotterdammers vrijheid – of het gebrek daaraan – in hun dagelijks leven? En hoe kunnen we de stad zo vormgeven dat vrijheid niet alleen een privilege is, maar een recht voor iedereen?
In 2025 staat het stadstekenaarschap in het teken van vrijheid. Het jaar waarin we 80 jaar bevrijding herdenken én het Vrouwenjaar vieren, roept op tot een reflectie: wat betekent vrijheid vandaag? De oproep voor de Stadstekenaars van 2025 richtte zich op de verbeelding van deze vragen. Uit 34 aanmeldingen koos de jury drie tekenaars die elk op geheel eigen wijze het thema vrijheid in Rotterdam onderzoeken.
Kwaliteit, gelaagdheid en contrast
De inzendingen van dit jaar waren sterk in hun inhoudelijke benadering en artistieke kwaliteit. Wat opviel, was de breedte aan perspectieven: van de vrijheid van het individu tot de vrijheid van het collectief, van lichamelijke autonomie of de vrijheid om te verenigen tot bestuurlijke besluitvorming. Activisme, feminisme en thema’s rond onderdrukking waren opvallend aanwezig. Veel aanmeldingen benaderden vrijheid vooral als kans en mogelijkheid en ook als iets waarnaar je zoekt vanuit beperkingen. De diversiteit in stijlen en technieken was groot. Er was veel abstract en autonoom werk, soms complex en gelaagd, en tegelijkertijd een sterke aanwezigheid van illustratoren.
Ook in de uitwerkingen zagen we uiteenlopende benaderingen: sommige inzendingen waren activerend of documentair, anderen juist verhalend of poëtisch.
De jury heeft gekozen voor drie makers die elkaar aanvullen en uitdagen, en die elk vanuit een uitgesproken visie en stijl het thema zullen onderzoeken.
Minne Ponsen – Vrijheid als een teruggewonnen ruimte
Minne onderzoekt de relatie tussen het lichaam en de openbare ruimte. Ze tekent plekken in Rotterdam waar ze zich onveilig voelde en combineert deze met lichaamsfragmenten – abstract en herkenbaar tegelijk. Zo maakt ze de spanning tussen het lichaam en de stad voelbaar. “Vrijheid is altijd een afspiegeling van wat ondervoed is in onze maatschappij,” schrijft Minne in haar motivatie. Vrijheid is niet alleen een ruimte zonder angst, maar ook een plek waarin zorgzaamheid als kracht wordt gezien. Haar voorstel om de tekeningen uiteindelijk fysiek aan elkaar te naaien – zodat ze als een lichaam tegenover de kijker staan – voegt een extra laag toe aan haar onderzoek.
Christine Saalfeld – Vrijheid als gedeelde verantwoordelijkheid
Christine benadert vrijheid als iets collectiefs. Ze onderzoekt hoe democratische participatie en gezamenlijke besluitvorming in Rotterdam bijdragen aan een inclusieve stad. Haar werk richt zich op plekken waar mensen invloed uitoefenen op hun omgeving: van wijkraden tot collectieve atelierpanden. Ze baseert zich onder andere op de analyse van historicus Annelien de Dijn: “Vrijheid werd oorspronkelijk gezien als het vermogen van burgers om samen de koers van hun samenleving te bepalen.” In een tijd waarin vertrouwen in instituties onder druk staat, biedt Christine een scherp en noodzakelijk perspectief.
Amber Rahantoknam – Vrijheid als expressie en identiteit
Waar Minne zich richt op de fysieke ruimte en Christine op de bestuurlijke, onderzoekt Amber vrijheid als een innerlijke ervaring. In haar werk viert ze de diversiteit van Rotterdam en de veelvormigheid van identiteit. Haar stripachtige, poëtische tekeningen tonen hoe Rotterdammers hun vrijheid vinden in grote en kleine momenten. “Vrijheid betekent voor mij de ruimte om jezelf te zijn, zonder angst of beperking,” schrijft Amber. Ze wil verschillende gemeenschappen in beeld brengen, van skaters tot nachtwerkers, en doet dat met een uitgesproken, krachtige stijl.
De Stadstekenaars van 2025 vormen samen een drieluik waarin vrijheid op verschillende niveaus wordt onderzocht. Wat hen verbindt, is de overtuiging dat vrijheid geen
vanzelfsprekendheid is. Het is iets dat telkens opnieuw moet worden geclaimd, bevochten en gedeeld. De jury is ervan overtuigd dat de resultaten van 2025 niet alleen een documentatie van de stad zullen vormen, maar ook een oproep tot reflectie en verandering.
Rotterdam is een stad die voortdurend in beweging is—en deze drie tekenaars zullen dat vastleggen, elk op hun eigen manier. Hun werk zal ons laten zien hoe vrijheid zich aftekent in de stad: in de openbare ruimte, in vergaderzalen, in de gebaren van haar bewoners. Een stad waarin vrijheid geen privilege is, maar een gedeelde verantwoordelijkheid.
Rotterdam, 2 april 2025
Namens de jury Stadstekenaars 2025:
Pris Roos (kunstenaar), David Snels (Kunsthal), Erika Hokke (Stadsarchief Rotterdam), Wanda Waanders (Stadsarchief Rotterdam), Cindy Stegeman (Art Office, CBK Rotterdam) en Ove Lucas (CBK Rotterdam)