Ik bouw aan een podium voor alledaagse stedenbouw.
Hoe is onze omgeving ingericht en wat zegt dat over ons? Onze leefomgeving wordt geboren op de tekentafel. We verzinnen iets nieuws, zetten het neer en zijn trots op het resultaat. Maar dan verandert de tijdgeest en daarmee ook onze blik. Ondertussen weet niemand meer wie het heeft bedacht, en vooral ook waarom. In die waaromvraag bijt ik me graag vast.
Mijn inspiratie haal ik uit plekken waar een ander aan voorbij loopt: verouderde winkelcentra, wederopbouwwijken of de sirenepalen van het Nederlandse luchtalarm. Door ze op een podium te zetten, ontdek ik details die me voorheen niet opvielen. Aansluitend zoek ik in archieven en beleidsdocumenten wat ooit de bedoeling was. Zo ontrafel ik het verhaal achter dat wat je in het voorbijgaan wel ziet, maar nooit hebt opgemerkt.
Mijn werk is te herkennen aan een strakke compositie waarin je steeds weer nieuwe dingen kunt ontdekken. Ik heb een voorkeur voor bewolkt weer; alles in beeld krijgt dan evenveel aandacht. In mijn projecten zie je zelden de mens zelf, maar hun sporen zijn overal zichtbaar.
Iedere eerste maandag van de maand klinkt 86 seconden lang het luchtalarm.
Het geluid is bekend, maar bijna niemand (her)kent de palen. Terwijl de kans groot is dat er eentje in je eigen buurt staat. Het alarmsysteem bestaat uit ruim 4.000 sirenes, verspreid over heel Nederland. De sirenes vind ik op lukrake locaties: op het schoolplein, vlak voor een slaapkamerraam, naast Sporthal De Multitreffer of bovenop een flat. Er staat zelfs een kleintje in Madurodam.Als documentair fotograaf ben ik nieuwsgierig naar hoe Nederland is ingericht. In dit project gebruik ik het typisch Nederlandse luchtalarm als bril: hoe ziet Nederland eruit op de lukrake plekken waar de sirenes staan? Wat ik daar aantref is een dwarsdoorsnede van Nederland: gewoon zoals het is. Daarom zie je in mijn beelden dus ook altijd méér dan alleen de sirene.
Het resultaat is een project waarin ik gewone plekken een podium geef en de kijker uitnodig om ook met meer aandacht naar zijn eigen omgeving te kijken. Ik heb nu zo’n 80 sirenepalen uit heel Nederland in mijn – nog groeiende – collectie.
Na de oorlog verrezen in hoog tempo nieuwe, moderne woonwijken in Nederland. Veel van die wijken werden bekroond met een uit Amerika overgewaaid concept: het winkelcentrum.
Daar ging je heen voor de dagelijkse boodschappen, maar ook om etalages te bekijken of een kopje koffie te drinken. De auto kon je vlakbij – soms zelfs bovenop – het winkelcentrum parkeren. Deze nieuwe winkelcentra werden vaak trots afgebeeld op een ansichtkaart. Omdat alle winkels nu vlak bij elkaar waren gevestigd, werd het belangrijk om je als winkelier te onderscheiden van de buurman. Maar in een winkelcentrum waar alle gevels er hetzelfde uit zien, bleek dat nog best een uitdaging.
Gelukkig was daar architect Rein Fledderus. Hij schreef in 1959 het handboek Over Winkels, vol met praktische tips voor de moderne winkelier. Ruim 60 jaar later zijn we zijn boek helemaal vergeten en sturen we elkaar geen ansichtkaarten meer. Maar de winkelcentra staan er nog steeds. Dat wat ooit de kroon op de wijk moest zijn, is nu verworden tot een voetnoot van de omringende hoogbouw.
Kijk ik door de bril van vroeger, dan zie ik een hoopvolle en maakbare omgeving. Maar zet ik die bril af, dan zie ik inwisselbare plekken, gerenoveerd met inferieur materiaal. Dat wat architecten en stedenbouwkundigen hebben achtergelaten, blijkt beperkt houdbaar.
Lezing over mijn project 86 seconden voor Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
Op verzoek van Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) presenteer ik mijn project 86 seconden over sirenepalen in het Nederlandse landschap. Dat doe ik op hun jaarlijkse bijeenkomst voor alle burgemeesters alsmede politie en brandweer. Het thema is weerbaarheid.
Workshop Blik op de buitenruimte
Op 19 april en 3 mei geef ik de eendaagse workshop Blik op de buitenruimte. Deze heb ik zelf ontwikkeld. In de ochtend duiken we in de fotografie van het stedelijk landschap. Hoe kijken andere fotografen naar de gebouwde omgeving? Welke methodes gebruiken ze? Ik neem een stapel fotoboeken mee en vertel hoe ik te werk ga bij mijn projecten. 's Middags gaan de deelnemers zelf aan de slag met 2 opdrachten. Beide workshops zijn volgeboekt (10 deelnemers per groep).
Gevelkunstwerk ontworpen voor de Mijnkintbuurt
In opdracht van Woonstad Rotterdam ben ik - samen met 9 andere kunstenaars - gevraagd om een ontwerpvoorstel te maken voor een gevel in de nieuwbouwwijk Mijnkintbuurt. Mijn voorstel, en dat van één andere kunstenaar is uitgekozen. Het definitieve ontwerp is te zien in de afbeelding en wordt in april 2025 in de gevelmuur gemetseld.
Fotograaf Elvira Smit brengt het verval van de Pier in beeld
Spread in Algemeen Dagblad over mijn werk als stedelijk landschapsfotograaf en over mijn project de Pier (interview + beelden).
De wereld van objectieve fotografie
In het verlengde van de expositie 'Makersmomenten' heb ik samen met fotograaf David de Haan een lezing over objectieve fotografie gegeven. Wat is objectieve fotografie en hoe beïnvloed dat je blik als kijker?
De lezing werd bijgewoond door 30 mensen.
De Pier pronkt niet meer
Spread in NRC Handelsblad over mijn project de Pier.
Makersmomenten
Tijdens ‘Makersmomenten’ tonen kunstenaars die aan Kunstgarage Franx zijn verbonden, recent werk.
Sirenepaal tour (onderdeel van de expositie Current Traces)
Iedere eerste maandag van de maand klinkt het luchtalarm. Het geluid is bekend, maar waar komt het eigenlijk vandaan? Ga tijdens deze foto-excursie samen met Elvira op zoek naar de sirenepalen in Rotterdam-West, om daar de alledaagse omgeving origineel in beeld te brengen. Neem je fotocamera of telefoon dus mee en bekijk met Elvira de stad door een andere lens. Aantal deelnemers: 15
Current Traces
De tentoonstelling Current Traces #01 brengt drie eigentijdse visies op de stad en het landschap bijeen. Hedendaagse kunstenaars en ontwerpers laten je opnieuw kennismaken met de alledaagse plekken om ons heen. Fotograaf Elvira Smit neemt je mee naar de plekken waar maandelijks het luchtalarm afgaat; samen vormen deze beelden een realistische dwarsdoorsnede van het Nederlandse landschap.
Wat het luchtalarm mij leert over Nederland
In opdracht van MooiNL - een programma binnen het Ministerie van Binnenlandse Zaken dat zich bezighoudt met de ruimtelijke ordening in Nederland - schreef ik een beeldessay over mijn blik op Nederland.
Elke maand hetzelfde liedje
Beeldreportage over mijn project "86 seconden" in Volkskrant Magazine.
Kleur
Deze groepsexpositie laat beelden zien waarbij kleur het belangrijkste aspect is. Een groot deel van de expositie bestaat uit collages die zijn samengesteld uit het werk van meerdere kunstenaars. Er zijn collages die één kleur belichten en tussen de verschillende kleuren zijn er weer foto's met een overgang naar een andere kleur.
Winkelcentra: beperkt houdbaar
Spread met daarin beelden uit mijn project "Beperkt houdbaar" in Het Financieele Dagblad
Beperkt houdbaar: winkelcentra uit de wederopbouwperiode
Beeldessay gemaakt voor Vers Beton, over winkelcentra uit de wederopbouwperiode binnen de regio Rotterdam (naar aanleiding van mijn project "Beperkt houdbaar" over ditzelfde thema).
Winkelcentra
Publicatie van 8 pagina's, inclusief inleidende tekst.