Janina Schipper

installatie - land art - omgeving - tekenen - grafiek

Het ontwerpen en maken van kunstinstallaties en landschapswerken begint altijd met een onderzoek naar de plek waar het kunstwerk komt te staan. Ik kijk naar de geschiedenis en de architectuur en maak op die manier een connectie tussen het kunstwerk en de omgeving. Die connectie uit zich in de materialen, kleuren en vormen die gebruikt worden. Daardoor worden bepaalde aspecten van de plek opnieuw belicht.


Looking glass (nr. 3) - Voor de buitententoonstelling Playground op het landgoed van Bergarde Galleries heb ik een spiegelend landschapswerk gemaakt. Dit is alweer de derde variatie van het kunstwerk Looking glass. Maar liefst 30 kunstenaars hebben een kunstwerk geplaatst in het prachtige landschap van Heerjansdam. Het is een plek waar kunst en natuur samenkomen; een plek waar je geïnspireerd wordt en tot rust komt. Het werk Looking glass speelt met de omgeving van het landgoed. Het neemt de kleuren van de weersomstandigheden aan en weerspiegelt op aan vreemde manier jezelf en het landschap. Het is een kunstwerk dat je op een andere manier naar de omgeving laat kijken.
Verboden kringen - ​Voor de tentoonstelling VIJAND SCHAP heb ik een kunstwerk op locatie gemaakt bij Fort Maarsseveen. Dit fort is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tijdens mijn onderzoek naar de historie daarvan stuitte ik op de Kringenwet die in 1814 in Nederland is aangenomen. In deze wet werd het vrijhouden van het schootsveld rond vestingwerken geregeld. Om elk vestingwerk werden drie verboden kringen getrokken waarin de dichtheid van bebouwing en beplanting werd bepaald. Zo kon het schootsveld in tijden van oorlog snel vrij gemaakt worden. In 1963 werd de Kringenwet ingetrokken. Hierdoor kregen steden vrij spel in het bouwen van huizen en aanleggen van infrastructuur. Daardoor is de openheid van kringen steeds minder geworden. Openheid rond de forten is juist één van de kernkwaliteiten van de linie. In 2013 heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een nulmeting uitgevoerd op het percentage openheid van deze kringen. De uitkomst is hier te vinden. Het is interessant om te zien hoeveel procent bebouwing er rond de forten is bijgekomen. Met het landschapskunstwerk ‘Verboden kringen’ verbeeld ik de openheid van deze kringen gemeten in 2013 door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Hieronder vind je de foto's van het kunstwerk en de schetsen van de kringen. Op mijn blog kun je ook lezen hoe de opbouw en de afbouw van zo een groot werk verloopt.
Looking glass (nr. 2) - Voor het festival Route du Nord heb ik het kunstwerk Looking glass dat ik gemaakt heb voor de IJsselbiënnale op een nieuwe manier toegepast. Eigenlijk kun je dus zeggen dat dit Looking glass nummer 2 is. Het landschapskunstwerk voor de IJsselbiënnale benadrukt vooral de natuur en de omgeving van de mens. De kunstinstallatie voor Route du Nord richt zich juist op de mens zelf en de verhouding tot zichzelf en zijn of haar medemens. De installatie staat vrij in de ruimte in een V-vorm. Er is genoeg ruimte tussen de panelen gelaten om door het werk heen te lopen. Er is geen voor- of achterkant. Het is wel zo dat de ene kant spiegelend is en de andere kant meer doorzichtig is. Je ziet jezelf en tegelijkertijd de ruimte en de mensen om je heen. Het spiegelen en doorkijken gebeurt op hetzelfde moment afhankelijk van welke kant je het kunstwerk bekijkt.
Looking glass (nr. 1) - Op uitnodiging van de IJsselbiënnale heb ik een landschapskunstwerk gemaakt voor de landtong in de Wiessenbergse Kolk in Hattem. De IJsselbiënnale is een kunstroute langs de IJssel. Deze biënnale brengt een ode aan de mooiste rivier van Nederland door met kunst als aanjager het verhaal van de rivier te vertellen, samen met de regio. Als gevolg van de klimaatverandering wereldwijd is ook de IJssel de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. Daarom heeft de IJsselbiënnale kunstenaars gevraagd in te gaan op de oorzaken en gevolgen van klimatologische veranderingen in de IJsselvallei. Onderwerpen als de maakbaarheid van de natuur, hoog water en overstromingen leiden tot kunstwerken met dromen, wensbeelden of nietsontziende doemscenario’s. Ik heb het net iets anders aangepakt. Ik wil juist de aandacht voor de natuur en de omgeving van de mens benadrukken. Met dit werk vestig ik de aandacht op de landtong zelf, in het hier en nu. Het onderwerp klimaatverandering betekent namelijk ook dat je bij jezelf te rade moet gaan wat je graag wilt behouden. Bij mijn eerste bezoek aan deze prachtige plek werd ik geraakt door het licht en de schittering van de zon op het water. Dit inspireerde mij tot het maken van het kunstwerk ‘Looking glass’. Het werk bestaat uit drie platen die allemaal aan één zijde beplakt zijn met spiegelend folie. Dit soort folie wordt ook gebruikt op ramen van kantoren zodat een langs lopende passant niet naar binnen kan kijken. Maar degene die in het kantoor werkt kan wel naar buiten kijken. Zo werkt dit kunstwerk ook. Als je vanaf de Hoenwaardsebrug aan komt lopen zie je drie spiegelende platen. Door de wind krommen deze platen iets waardoor de omgeving op een vreemde manier wordt weerspiegeld. Als je doorloopt kun je het kunstwerk van de andere kant bekijken. Dan zie je dat het bestaat uit verschillende tinten. Soms kun je er doorheen kijken, maar soms ook niet. Dat ligt aan de stand van de zon, de bewolking en de lichtintensiteit. Zo speelt het kunstwerk met alle facetten van het weer en nodigt het de bezoeker uit om steeds opnieuw naar hetzelfde te kijken, om te zien dat het telkens anders is.