Joost van der Vleuten

fotografie

Ik fotografeer mensen in hun stedelijke omgeving. Mijn fascinatie richt zich op de manier waarop mensen invulling geven aan door planologen en architecten ontworpen woon- en leefstructuren.


Mancaves - Vanuit mijn fascinatie voor mensen in relatie tot hun directe woonomgeving onderzoek ik het fenomeen 'Mancaves'. De behoefte van de man aan een eigen compromisloze afgebakende ruimte wil ik in haar vele verschijningsvormen vastleggen. Dit is een lopend project. Heb je ook zo'n mancave of ken je iemand? Laat het me weten.
Stedelijke Dorpelingen - Deze opdracht kwam voort uit de photocall Move Over I'm Next vanuit het Rotterdams Beeldfonds. Binnen dit thema werd gevraagd om autonome projectvoorstellen waarmee kanten van Rotterdam die je minder vaak ziet in kaart worden gebracht. Ik maakte een portretserie over stedelijke dorpelingen aan de Nieuwe Maas. In door de stad omgeven 'dorpjes' bouwde ik een opvallende studiosetting op. Toevallige voorbijgangers liet ik in deze setting plaatsnemen voor mijn lens.
Try me, Buy me, Love me - In mijn persoonlijke habitat, het Lijnbaangebied in Rotterdam, kom ik interessante fenomenen tegen. Zo stuitte ik op de wachtende mannen in de winkelsraten.
Balcony Scenes - Gedurende 7 jaar fotografeerde ik met regelmaat een stadsbankje met omliggende ruimte in een openbare stadstuin in Rotterdam Centrum. In een groeiende reeks identiek ‘gekaderde observaties’ legde ik de meest uiteenlopende ‘scènes’ vast die zich afspelen in dit vaststaande decor van 15 vierkante meter. Het gezichtspunt is vanaf mijn balkon op 13 hoog in één van de Rotterdamse Lijnbaanflats. Hetzelfde flatgebouw vormde het decor voor mijn eerdere projecten Beyond Utopia en Machine For Living. Balcony Scenes laat zien op welke verschillende manieren omwonenden en passanten dit kleine stukje stad gebruiken en vertelt daarmee een een eigen verhaal over het leven in de stad. De totale serie bestaat inmiddels uit 77 beelden.
De Utopie Voorbij - Na WOII verrees in Rotterdam een nieuw centrum uit de as van het platgebombardeerde stadshart. De Lijnbaanhoven vormden hierin een prominent onderdeel. De voor die tijd luxe flatgebouwen met bijbehorende stadstuinen behoorden destijds tot de hoogste gebouwen van Rotterdam en werden gezien als hét voorbeeld van het nieuwe wonen. De utopische gedachte die aan het woonconcept ten grondslag lag kwam voor een groot deel voort uit het gedachtengoed van de toonaangevende Zitsers/Franse architect Le Corbusier. Hij benaderde het flatgebouw als een woonmachine; een ideale, praktische vorm van samenwonen die sociale structuren en het individuele geluk van bewoners zou bevorderen. Als bewoner van één van de Lijnbaanflats viel me op dat deze utopische gedachte vandaag de dag niet meer opgaat. De eerste genaratie bewoners is grotendeels vervangen door nieuwe generaties. De solidariteit uit de wederopbouwperiode heeft plaatsgemaakt voor individualisme. Sociale structuren zijn afgebroken en bewoners leven steeds meer geïsoleerd in hun eigen wooneenheid. In een poging de utopische gedachte van de woonmachine te herstellen wilde ik de 'muren' tussen mij en mijn medebewoners slechten door even deel uit te maken van hun leven. Deze taferelen fotografeerde ik met een camera op statief met zelfontspanner. Het (identieke) beeldkader en studiobelichting zijn geïnspireerd door conventionele fotografiegenres die het 'ideale leven' promoten: interieur- en lifestyle-fotografie. De combinatie van deze benadering met alledaagse situaties in een ongestylde setting zorgt voor een lichte frictie die het utopische karakter van het beeld ondersteunt. Door consequent gebruik te maken van een identiek beeldkader (rekening houdend met de spiegelende indeling van de appartementen) hebben de beelden een repeterend karakter. Met deze 'bouwstenen' construeer ik mijn eigen utopische flatgebouw.
Voormalig krakers - Binnen het thema ‘Breda in verandering’ zocht ik voor een open call van het Stadsarchief Breda een eigen invulling. Ingegeven door de instelling van het wettelijke kraakverbod maakte ik een serie portretten van de oudere generatie krakers (40+) in hun huidige woonomgeving. De voormalige kraakpanden waarin zij woonden, benaderde ik op dezelfde wijze. Deze serie is opgenomen in het Stadsarchief.