De Rotterdamse kunstenaars lucila novoa ~ draai, Quinda Verheul en Merve Kiliçer deelden tijdens Studio Art Office op 6 september 2023 hun ervaring met financiële regelingen van CBK Rotterdam. In dit artikel delen we hun belangrijkste ervaringen en tips.
Financiering vinden voor je werk of je levensonderhoud: het is meestal niet de favoriete bezigheid van kunstenaars. Toch is het noodzakelijk voor de professionalisering en voortzetting van je praktijk. Daarom vroegen we drie kunstenaars om tijdens Studio Art Office op 6 september 2023 te vertellen over hun ervaringen met de regeling Ontwikkeling & Onderzoek, de Praktijkbijdrage en de renteloze lening van CBK Fonds Kwadraat.
lucila novoa ~ draai | Onderzoek & Ontwikkeling
lucila novoa ~ draai (1979) ontving in 2023 een O&O-bijdrage voor haar onderzoek On speculative narration, collagraph printmaking and performance. In dit onderzoek verbindt ze de literaire verteltechniek critical fabulation met de graveertechniek collagraphy en performance.
Niet alleen combineert novoa ~ draai verschillende genres, maar ook technieken. ‘Collagraphy is een printtechniek die zich niet laat industrialiseren en dus weinig voorkomt in de printcultuur van het noordelijke halfrond ten opzichte van het zuidelijk halfrond. Collagraphy heeft een vergankelijkheid door de werking van de pers op de reliëfverschillen van de printplaat en dus per definitie niet geschikt voor het drukken van stabiele edities.’
Het feit dat je langere tijd aan hetzelfde onderzoeksproject kan werken dankzij de O&O-regeling, was voor novoa ~ draai een groot voordeel. ‘Na zes maanden dacht ik “dit is pas het begin, het smaakt naar meer”’, vertelde ze tijdens de bijeenkomst. ‘Het besef dat je in dezelfde lijn moet doorgaan geeft veel zelfvertrouwen.’
Toch worstelde ze wel eens met haar verwachtingen over het project. ‘Onthoud waar O&O voor staat’, adviseert novoa ~ draai de anderen, ‘het gaat om onderzoek en ontwikkeling. Laat je dus niet verlammen door het idee dat je met een eindproduct moet komen. Voor een eindproduct kun je weer een andere regeling aanvragen.’
De samenwerking opzoeken en daarvoor budget opnemen in je begroting is een andere tip van novoa ~ draai. ‘Als je samenwerking nodig hebt voor je project, neem dat dan ook op in je begroting. Als kunstenaars doen we al zoveel onbetaalde arbeid, dus laten we elkaar helpen door elkaar in te huren.’
Quinda Verheul | renteloze lening van Fonds Kwadraat
Quinda Verheul (1989) vroeg in 2022 een renteloze lening aan van 8000 euro bij Fonds Kwadraat. Daarmee heeft ze een serie nieuwe sculpturen kunnen maken voor haar solotentoonstelling Never Lost bij Root Gallery. Verheul verdiept zich in de constant veranderende landschappen en de invloed die de mens daarop heeft. Dat uit zich in haar kunstwerken door gebruik van materialen als zand en natuursteen.
Een lening aangaan om nieuw werk te maken is voor veel kunstenaars spannend. Ook voor Verheul, maar toch durfde ze het aan. ‘Zie jezelf als ondernemer’, legt ze uit. ‘Als je een winkel wil beginnen, moet je ook investeren. Iedereen vindt het normaal om daar geld voor te lenen, dus waarom niet voor kunstwerken die je ook kan verkopen?’
Verheul maakt onderscheid tussen commercieel en niet-commercieel werk, vaak al in het maakproces. ‘Sommige werken zijn gewoon onmogelijk om te verkopen’, vertelt ze, ‘zoals mijn installatie The Sound of Silence waar zandkorrels langzaam van enorme spiegels afvallen. Dat hang je niet even in je woonkamer op. Maar ik maak ook werken waarvan ik vooraf al vermoed dat sommige mensen die aan hun muur willen.’
Om die werken überhaupt te kunnen maken is geld nodig, onder meer voor materiaal en hulpmiddelen. ‘Daar heb ik de lening voor gebruikt’, vertelt ze. ‘Het is spannend, vooral omdat iemand garant moet staan bij een bedrag boven de 5000 euro. Toch is dat goed, want je moet je plan met nog een persoon delen. Dat dwingt je om er echt goed over na te denken en je begroting goed op een rij te hebben.’
De lening betaalt Verheul in termijnen terug. Dat lukt door zowel grote als kleinere werken te verkopen. ‘Grote werken van meer dan 5000 euro verkoop je af en toe’, legt ze uit. ‘Om de drempel lager te maken, maak ik ook kleinere werken. Dat zijn pins van 30 euro tot spiegels van 250 euro.’
Voor de verkoop van haar kunst werkt Verheul samen met een galerie. ‘Vijftig procent van de opbrengst gaat naar hen’, legt ze uit, ‘dus het is belangrijk dat je goede afspraken maakt met de galerie. Check ook of het goed voelt. Ga bij de galerie even naar het toilet om rustig na te kunnen gaan hoe je je voelt. Zegt je intuïtie dat deze plek de juiste is? Dan kunnen ze fungeren als een betekenisvolle agent voor de kunstenaar.’
Merve Kiliçer | Praktijkbijdrage
Merve Kiliçer (1987) ontving in 2023 een Praktijkbijdrage voor de Tongue Twisting Dinners. Tijdens deze diners onderzocht ze innovatieve manieren om een kritische dialoog op gang te brengen rond hedendaagse thema’s door mensen en de culinaire praktijk samen te brengen. Ieder diner had een ander thema: (1) thinking collectively, digesting critically, (2) who owns, who belongs, who reigns, who cooks, (3) reclamation of growth, attention to decay en (4) resistance at boiling point.
Kiliçer werkte voor deze Tongue Twisting Diners samen met Ulufer Çelik, Vlada Predelina en Jake Caleb in het Eat House Collective. ‘Samenwerken heeft veel voordelen’, vertelt ze aan de aanwezige kunstenaars. ‘Zo kan je taken verdelen, maar ook sta je sterker als groep. Samen heb je meer kennis en kan je van elkaar leren. Daarvoor is communicatie heel belangrijk, je moet op een constructieve manier feedback kunnen geven en ontvangen.’
Niet alleen is het belangrijk om te leren van de mensen in je eigen collectief, maar ook van anderen. ‘Bezoek events en initiatieven van anderen’, tipt Kiliçer. ‘Je weet al hoe het voelt om als organisator in de ruimte te zijn, maar dan weet je ook hoe het voelt voor bezoekers. Zo ervaar je beide kanten van de ruimte.’
De Tongue Twisting Diners zijn betaald met zowel de Praktijkbijdrage van CBK Rotterdam als een subsidie van de gemeente. Dat laatste was mogelijk omdat het activiteiten in de wijk betrof. ‘We hebben verschillende aanvragen ingediend en die zijn gehonoreerd’, vertelt Kiliçer. ‘Maar zo’n aanvraag indienen kost erg veel tijd. Die uren krijg je niet betaald, dus houd daar rekening mee.’
Blijf op de hoogte
Wil je op de hoogte blijven van al onze events? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief of volg ons op Facebook of Instagram.
Foto’s: Wilke Martens