Art Office

In 2009 werd de Britse undercoveragent Mark Stone ontmaskerd. Zeven jaar lang had hij onopgemerkt geïnfiltreerd in de milieu-protestbeweging in Nottinghamshire, bij een van de grootste Britse kolencentrales. Zonder dekmantel stortte zijn onderzoek in. De protestgemeenschap bleef verscheurd achter door zijn bedrog. “I was lying because it was my job to lie. I'm not a dishonest person,” zei Stone die eigenlijk Kennedy heette. Jan Adriaans koos deze fascinerende persoon om een film over te maken. “De Agent Provocateur is een persoon in dienst van de politie of geheime dienst en infiltreert in een organisatie die verdacht wordt van criminele, staatsgevaarlijke of terroristische activiteiten. Protestgroepen worden hier ook onder gerekend. Doel is om de leden tot onwettige daden aanzetten, waardoor legale gronden ontstaan om ze te arresteren.”

In een korte film wilde Adriaans Kennedy’s infiltratietechnieken op subtiele wijze vergelijken met mimicry en parasitair gedrag uit de biologie. Adriaans gebruikt vaker de biologie, natuurlijke dwangmatigheden, om menselijk gedrag te verklaren. In zijn vorige filmproject Swarming Chants liet hij zien hoe collectief gedrag, gedreven door zwermintelligentie bij dieren, gezangen als in voetbalstadions kan genereren. Het werk van Adriaans omvat film, fotografie en performance, daarnaast schrijft hij en treedt hij op als curator. “In mijn werk onthul ik de misvatting van het idee van de mens als een onafhankelijk opererende entiteit of vrij subject. Door een parallel te trekken met het dier, worden de beperkingen waaraan we onderworpen zijn duidelijker.” De O&O-commissie vond het een interessant plan met een gedegen opzet en mooie ontwikkeling voor de beroepspraktijk.

Adriaans volgde online cursussen screenwriting, non-fiction writing en essayisme en verdiepte zich in de infiltratiegeschiedenis van de Britse politie. Hij begon een essayvormig script over hoe de identiteit van de activist Kennedy het bijna overnam van de politieagent, net zoals soorten in de natuur dat soms doen om te overleven. Adriaans zat in die tijd door lockdowns vast in Australië, dus besloot hij om de film daar te gaan opnemen, al veranderde dat wel het karakter van de film: “Ik stap af van een historische weergave van de zaak. Nu zal het meer speculatief worden,” schrijft hij halverwege het proces. Voor het geluid van de film werkt hij samen met Charly van Rest in Rotterdam. Hij hoopt deze in juli 2022 te kunnen afronden.