Art Office

In het project ‘Beste Anna,’ fungeert de Rotterdamse schrijfster Anna Blaman (1905-1960) als motor voor vragen, gesprekken en correspondenties rondom feminisme in Nederland, schrijvende vrouwen en de canon, anders zijn, eenzaamheid en vriendschap en het existentialisme. Dit is een plan van Katinka van Gorkum om zich te verdiepen in de schrijfster wiens werk veel stof deed opwaaien, onder andere vanwege het voorkomen van (homo-)erotische passages in haar werk. In 1949 werd Anna Blaman zelfs opgeroepen voor een Boekentribunaal ter gelegenheid van de Boekenweek, waarin haar 'psychologische onsamenhangendheid en imbeciliteit' werd verweten. Dit schijnproces mondde uit in een avond vol homofobie en seksisme. Via Blaman wil Van Gorkum meer leren over de ontwikkeling van vrouwen- en homo-emancipatie in Nederland. “Daarbij neem ik het hoofdthema uit Blamans werk, eenzaamheid en verlangen naar contact, als motief voor het leren kennen van Blaman als persoon en later voor het verkennen van Blaman als personage voor een verhaal.” Waar haalde Blaman de moed vandaan om te schrijven zoals ze schreef, wat betekent het om iemand ‘in de canon te schrijven’, en wanneer is het geoorloofd om iemands persoonlijke documenten te publiceren?

Kunstenaar Van Gorkum is geïnteresseerd is in het fysieke interieur als een ruimte voor innerlijkheid. Ze laat daarbij haar privéleven en kunstpraktijk vervloeien, zoals toen ze haar slaapkamerdeur verplaatste naar een expositie. Ze studeerde psychobiologie en kunstgeschiedenis, doorliep de KABK en behaalde in 2019 een post-master Advanced Performance and Scenography Studies bij a.pass in Brussel. Daar ging ze met het ontwerpprogramma SketchUp artificiële ruimtes scheppen, waar ze vragen over oriëntatie en desoriëntatie en je thuisvoelen in los liet. In 2020 begon ze als artist-in-residence bij Stichting B.a.d te schrijven, als begin van een studie naar gedeelde ruimtes en levens. Daar sluit ‘Beste Anna,’ op aan. De O&O-commissie vond het een relevante aanvraag, helder en gelaagd, en ze vermoedt dat de kunstenaar de toeschouwer goed zal kunnen meenemen in het proces.

In 2021 had Van Gorkum al het nodige lees- en vooronderzoek gedaan, stap twee was om in 2022 een virtuele ruimte te bouwen op basis van Blamans slaapkamer. Daarin verzamelt ze correspondenties, beeldmateriaal en ideeën. Ze gaat handgeschreven brieven schrijven met zo’n vijf à tien mensen wiens praktijk een verband heeft met Blamans thema’s. Ook begint ze een fictieve correspondentie tussen haar en Blaman, proberend haar wereld en ideeën naar het heden te halen. Het zal resulteren in een publicatie, een event en een virtuele omgeving waarin ze via performances mensen kan rondleiden. “Maar bovenal is het een poging toenadering te zoeken tot anderen om dichter bij een antwoord te komen op de vraag: kunnen we een ander werkelijk kennen?”