Art Office

In 2012 zette Constança Saraiva in Lissabon samen met een vriendin Conversas op, Portugees voor conversaties: een kunstproject van wekelijkse bijeenkomsten om projecten en interesses te bespreken. Elke keer dragen drie Conversadores (de mensen die iets komen delen) een thema aan, dat na tien bijeenkomsten leidt tot een kleine publicatie. In 2014 bracht Saraiva het naar Rotterdam, waar inmiddels meer dan 170 Conversas plaatsvonden in verschillende plekken zoals kunstruimtes, ateliers, festivals of in iemands huis, een aantal dat groeit. Het zijn pretentieloze gesprekken als tegenwicht tegen de op persoonlijke groei gerichte samenleving. Ze ontstaan vanuit een anti-individualistisch verlangen naar een gemeenschap, naar gesprekken die nieuwe inzichten opleveren. Conversas verspreidde zich naar andere steden en daarom wil Saraiva nu onderzoeken hoe ze dit kan bestendigen als een internationaal non-hiërarchisch platform.  

Saraiva is een Portugees-Rotterdamse beeldend kunstenaar, onderzoeker, ontwerper en moeder. Sinds 2010 ontwikkelt ze sociaal maatschappelijke kunstprojecten die zich ontvouwen in boeken en andere media. “Ik beschouw publicaties graag als poëtische archieven van een bepaald thema, project of persoon - objecten die documentatie, storytelling en inspiratie mogelijk maken.” De commissie kent de Conversas als platform dat de culturele gemeenschap versterkt, en ziet in het voorstel een betekenisvolle manier om dit verder te consolideren.  

Het project begon met de vraag hoe de internationale gemeenschap van Conversas eruit zou moeten zien, een vraag die Saraiva uitzette bij plekken waar de Conversas tot nog toe hadden plaatsgevonden – onder andere Berlijn, Barcelona, Tbilisi, Brescia. Daarna volgden brieven, gespreken, interviews en literatuurstudie. “Ik geloof dat het observeren van alle verschillende Conversas me meer begrip bracht van de praktijken ervan,” zei ze hierover. Ondanks dat ze al tien jaar met Conversas bezig is, voelde dit als een nieuwe richting. Het maakte haar praktijk en netwerk internationaler, versterkte de positie van Conversas in de kunstwereld, en het theoretisch onderzoek voedde haar sociaal-geëngageerde praktijk. Dit onderzoek vatte ze in een handboek en een website als platform voor de gemeenschap en als levend archief van de bijeenkomsten. Ze wil een research paper schrijven, een website wordt gelanceerd bij een tentoonstelling en een online Conversas international symposium, ter viering van het tienjarig bestaan. “Door de relatie tussen alle Conversas te versterken - een internationale gemeenschap - kunnen de synergie, motivatie en kennis die daaruit voortvloeien, op hun beurt elke lokale Conversa voeden als open-minded, zorgzame, genereuze gemeenschappen.”