Vergelijkbaar met Panorama Mesdag bestonden er eind 19e eeuw veel meer panoramaschilderingen. Vaak waren dit spektakelstukken die de toeschouwer de illusie gaven midden in een historische slagveld te staan. ‘Grande Finale’ van Esther Urlus is een daarop geïnspireerd 360º bewegend filmisch panorama, met rondom geprojecteerde 16mm-beelden. Deze filminstallatie combineert een landschap met opnamen van nagespeelde gevechtshandelingen. Urlus: “Door de beweging van de camera en de beweging van de ruiters, waarbij camerabeweging en het chargeren van de ruiters niet telkens met elkaar overeenkomen zal een deel van de (gevechts)handelingen net buiten het filmframe vallen.” Uitgangspunt is het ‘Grande Finale’ deel uit het Napoleon film-epos (1927) van Abel Gance, waar de polyvision technieken niet naadloos uitpakten. “Juist dat gegeven, van het ‘uit elkaar’ vallen van de beweging/actie is waar ik mee wil spelen in mijn filmpanorama.” In een hedendaags landschap raast een historische cavalerie-eenheid door het beeld om meteen weer te verdwijnen, dit eindeloos herhalend.
Als regisseur heeft Urlus een voorliefde voor analoge filmtechnieken als Super8, 16mm en 35mm. Ze is verbonden aan Worm en oprichter van de Filmwerkplaats Rotterdam. Haar films worden vertoond op internationale filmfestivals in Zagreb, Ann Arbor, Oberhausen, op het Sonic Acts festival en het IFFR. Dit nieuwe plan vond de O&O-commissie groots en dynamisch, geënt op een helder vooronderzoek en met inspirerende en sterke referenties.
Na enkele testruns op locatie in Rotterdam begonnen de echte opnamen met de ruiters van de Nederlandse Vereniging voor Bereden Wapenvaardigheid ‘Saint Georges’ bij Hippisch Centrum Muiderberg. Acht paarden en ruiters in de kleding van de Rode Huzaren liet Urlus in een nauwgezette choreografie rond de camera cirkelen. De 16mm film ontwikkelde ze zelf, met de behulp van de ontwikkelmachine van de Filmwerkplaats in Rotterdam. Alle stappen zijn te vinden op haar website. Een aanvulling op het oorspronkelijke idee is dat ze de ruiters met een ‘traveling-matte’ besloot te separeren van de achtergrond – handmatig, beeld voor beeld en dus extreem arbeidsintensief – zodat in het printproces het positieve beeld uit verschillende onderdelen kan worden opgebouwd. Vanwege corona is de geplande première uitgesteld, hopelijk tot het IFFR in 2021.