Art Office

In 2009 is batik, de technieken om textiel mee te verven, door Unesco benoemd tot immaterieel cultureel erfgoed van Indonesië. Er bestaat een uitputtend boekwerk over met illustraties, teksten en formules, dat in 1973 verscheen. Over dit boek schreef Pris Roos een voorstel. Met honderd amateurvertalers wilde ze dit gaan bestuderen, en hen elk vijf pagina’s uit het Bahasa Indonesia te vertalen naar het Nederlands. Zelf is Roos de dochter van Indonesische immigranten en heeft Nederlands als moedertaal, maar het dragen van batik en het leren van Bahasa Indonesia brengt haar dichter bij haar identiteit. Dus wat betekenen batik en Bahasa Indonesia dan, vraagt ze zich af. “Het hele proces zal een zoektocht zijn naar het vinden, verliezen, behouden of winnen van de moedertaal Bahasa Indonesia én de Indonesische identiteit voor niet alleen mij, maar ook met de community waarmee ik samenwerk en informatie deel.” Batikformules zijn beroepsgeheimen en verschillen per regio en familie, ze zijn niet voor buitenstaanders. Kan zij als Indonesische kunstenaar in Nederland ook een eigen batiktaal creëren?

Roos is kunstenaar, curator, onderzoeker en reflecteert in haar multidisciplinaire kunstpraktijk op onderwerpen als identiteit, migratie en herinnering. Als kind groeide ze op in de toko van haar familie, een plek die voor haar symbool is voor samenzijn, kleur, geur, eten, verhalen, diversiteit en die zo haar kunstpraktijk voedt. Voor haar kunstopleidingen in Den Haag, Bremen en Hamburg studeerde ze communicatie en multimedia design. In 2020 was ze stadstekenaar in Rotterdam en ze exposeert regelmatig zoals met ‘Commune’, een solo bij Hama Gallery in Amsterdam in 2021. De O&O-commissie vond haar aanvraag een interessante invalshoek voor een sociologische kunsthistorie, dat ook van meerwaarde zal zijn voor de gemeenschap waar de kunstenaar zich mee verbindt.

In dit persoonlijk gemotiveerde project ging Roos samenwerken met batikexpert Sabine Bolk, vertaler en programmaker Yulia Pattopang en communitykunstenaar Reinaart Vanhoe. Ze zoekt contact met amateur-vertalers, met wie ze spreekt over taal en herkomst, en ze scant hun vertalingen om die te gaan publiceren bij een online platform voor Batik historie. Zo kun je erdoorheen bladeren, en is het een platform voor de Indonesisch-Nederlandse gemeenschap. Ook anderen kunnen er terecht, initiatieven die zich inzetten voor awareness rond de Indonesische en Aziatische identiteit of kunstinitiatieven die zich bezighouden met cultuur, identiteit en taal. De originele documenten behield ze om te kunnen exposeren in een context rond identiteit.