Art Office

Het was tijdens een artist-in-residency in Canada, met bosbranden en een gletsjerrivier die hij volop fotografeerde, dat klimaatverandering een onderwerp werd voor Tor Jonsson. De uitdrukking Beyond the Pale heeft te maken met afbakenen, grenzen overschrijden, zoals de rook oprukte daar in de Rocky Mountains. Klimaat is volop actueel, tegelijk is de natuur oud en ingebed in literaire verhalen – denk aan de Styx of filosoof Heraclitus die zei hoe geen mens ooit in dezelfde rivier stapt. Het is kortom een thema met poëzie en schoonheid en vanuit die gedachte schreef Jonsson een plan om onderzoek te doen naar de verhalen over klimaatverandering, “meer specifiek de verhalen over wat kolossale veranderingen teweegbrengen”. Hij wilde dit doen op de Zwarte Hoogte en de Maasvlakte en laten uitmonden in poëtische korte verhalen en gedichten bij foto's, om te presenteren in een boek en een tentoonstelling op een kunstlocatie in Rotterdam.

Zelf groeide Jonsson op op een vrachtschip en op het Zweedse platteland. Hij studeerde muziek en geografie in Zweden, fotografie in Glasgow en doorliep van 2015 tot 2017 het Piet Zwart Institute. Hij werkt met geluid, fotografie, tekst en performance in plekken zoals Rotterdam, Glasgow en Kopenhagen. De O&O-commissie verwachtte dat de kwaliteit van zijn fotografie interessante parallellen tussen de Zwarte Hoogte en Maasvlakte zou moeten opleveren.

Jonsson ging fotograferen op beide locaties, en wist zo in beeld een poëtische ruimte te scheppen tussen de duinen en haven. Hij vond schaduwen van planten met parallellen met bosbranden, de wortels juist overeenkomstig met water en hij legde dit vast met de metaforen die hij in taal omzette. Want waar we waarheden zoals over de klimaatramp niet kunnen bevatten, is de kunst een manier om een plek of ervaring zo op te roepen dat het als waarheid gezien wordt. Gaande het project verhuisde hij naar Zweden, verdiepte zich daar in het milieu en een studie journalistiek, immers ook een manier om de beoogde verhalen te vertellen, in aanvulling op zijn fotografie